“YILLIK 6”: İstanbul’un Hafızasına Akademik Bir Bakış
İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nün hakemli ve uluslararası akademik dergisi olan YILLIK’ın altıncı sayısı yayımlandı. İstanbul’un geçmişi ve bugününe dair, yazılı, sözlü ve maddi kültürleri, kentin tarihsel ve beşerî coğrafyalarını güncel araştırmalarla kayıt altına alan derginin yeni sayısında, İstanbul’un Rum toplumuna ses vermeyi amaçlayan bir dosya da yer alıyor.
Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü tarafından yayımlanan ve İstanbul’un geçmişi ile bugününü disiplinlerarası bakış açılarıyla ele alan hakemli akademik dergi YILLIK: Annual of Istanbul Studies’in altıncı sayısı raflardaki yerini aldı. Şehrin tarihine dair özgün araştırmalara yer veren YILLIK 6, yazılı, sözlü ve maddi kültür unsurlarını derinlemesine inceleyerek İstanbul’un tarihi ve toplumsal coğrafyasına dair güncel akademik çalışmaları okuyucularla buluşturuyor.
Kent efsanelerinden kültür politikalarına İstanbul’un dönüşüm süreçleri
İstanbul çalışmalarına yenilikçi bakış açıları getiren dört hakemli makale içeren YILLIK 6, Günseli Gürel’in 2024 Erken Kariyer Makale Ödülü’ne layık görülen “Ayasofya Üzerine Yazılan On Beşinci ve On Altıncı Yüzyıl Osmanlı Metinlerini Yeniden Düşünmek” başlıklı makalesiyle açılıyor. Bu çalışma, 15. ve 16. yüzyıldaki Osmanlı metinlerinde Ayasofya’nın nasıl temsil edildiğini ele alıyor.
Gürel’in makalesini, Alaaddin Tok’un “Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde İstanbul’un Enerji Ekonomisi” başlıklı çalışması takip ediyor. Tok, geç Osmanlı döneminde İstanbul’un enerji ekonomisinin karmaşık yapısını detaylandırarak kentin dönüşümünü inceliyor.
Oğulcan Avcı ve Nurcan Boşdurmaz, “İstanbul’da Kayıp Bir Selâtin Camii: Anadoluhisarı Fatih Sultan Mehmed Camii” adlı çalışmalarında, bugün mevcut olmayan bu caminin tarihini ve mimari özelliklerini yeniden yapılandırıyor.
Kent kültürü ve ekonomisine dair çarpıcı bir analiz sunan Güzin Yeliz Kahya, “Kentsel Kültür Politikası Perspektifini Genişletmek: İstanbul’da Yaratıcı Endüstrilerin Yığılımının Haritalandırılması” başlıklı makalesinde, çağdaş İstanbul’daki yaratıcı endüstrileri coğrafi olarak haritalandırarak yeni kümelenme modellerini ortaya koyuyor.
Modern Türkiye’de fotoğrafçılıkla kimlik inşası
Derginin Cabinet bölümünde, Özge Baykan Calafato, Suna ve İnan Kıraç Vakfı koleksiyonlarında yer alan Namık Görgüç ve Selahattin Giz’in fotoğraflarını ele alarak erken Cumhuriyet döneminde fotoğrafçılığın bireylerin modern Türk vatandaşlığı kimliğini nasıl temsil ettiği ve yeniden yorumladığını inceliyor. Çalışma, Türkiye’nin modernleşme sürecinde toplumsal cinsiyet ve sınıf tarihine portre fotoğrafçılığı perspektifinden yaklaşıyor.
İstanbul’un Rum toplumuna dair çalışmalar
Meclis bölümünde, İstanbul’un tarihine yön veren toplumsal yapılar ve şehir kimliği üzerine değerlendirmeler yer alıyor. Bu sayıda, İstanbul’un Rum toplumu üzerine yapılan çalışmalara özel bir yer ayrılarak Koray Durak, Christine Philliou, Paul Magdalino, Firuzan Melike Sümertaş, Çiğdem Kafescioğlu ve Stefanos Yerasimos’un makaleleri okurla buluşuyor.
Bizans kazılarının ortaya koyduğu mimari ve topografik verilerin incelenmesinden modern Türkiye’nin emek tarihine kadar çeşitli konu ve disiplinleri ele alan on kitap incelemesinin yer aldığı bu sayıda İpek Türeli, İstanbul’un panoramik görüntüleri üzerine iki sergi hakkında karşılaştırmalı bir inceleme de kaleme alıyor. YILLIK6, F. Elif Özsoy tarafından derlenen İstanbul Kaynakçası 2024 bölümüyle sona eriyor.
YILLIK 6’nın basılı versiyonuna Pera Müzesi Artshop, artshop.peramuzesi.org.tr ve kitapçılardan ulaşabilirsiniz.
YILLIK: Annual of Istanbul Studies 6 (2024)
İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yayınları 53
Süreli Yayınlar 13
İstanbul, Aralık 2024
Türkçe/İngilizce
ISSN: 2687-5012
Etiket fiyatı: Yurt içi 750 TL / Yurt dışı 45 Euro (KDV dâhil)
İÇİNDEKİLER
Hakemli Makaleler
- Günseli Gürel – Fifteenth- and Sixteenth-Century Ottoman Narratives on the Hagia Sophia Reconsidered
- Alaaddin Tok – Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde İstanbul’un Enerji Ekonomisi
- Oğulcan Avcı & Nurcan Boşdurmaz – İstanbul’da Kayıp Bir Selâtin Camii: Anadoluhisarı Fatih Sultan Mehmed Camii
- Güzin Yeliz Kahya – Broadening the Perspective of Urban Cultural Policy: Mapping the Agglomeration of Creative Industries in Istanbul
Cabinet
- Özge Baykan Calafato – Photography’s Imaginary: Modern Turkey in the Making
Meclis
- Koray Durak – Interventions to Istanbul Studies II, Introduction | Restoring the Fabric: Giving Voice to Istanbul’s Rum Community
- Christine Philliou – Invisible Ink: Erasures and Revelations of Valide Han
- Paul Magdalino – The Istanbul Experience of Ilias Makridis, 1901–1912
- Firuzan Melike Sümertaş – The Loss of the Greek Literary Society of Istanbul, the Syllogos, and Mapping as a Counter-Act
- Koray Durak – Byzantine Studies and Istanbul’s Greek-Speaking Community: The 1950s and the Tenth International Congress of Byzantine Studies
- Çiğdem Kafescioğlu – Diyelim Fethedildin
- Stefanos Yerasimos – Orhan Pamuk’un İstanbul’una Nazire: Bir Rum Çocuğunun Beyoğlu Haritası
İncelemeler ve İstanbul Kaynakçası
- Göker Giresunlu – Görkem Akgöz, In the Shadow of War and Empire: Industrialisation, Nation-Building, and Working-Class Politics in Turkey
- Ayşe Ercan Kydonakis – Batu Bayülgen and Turgut Saner, Architectural Description of Byzantine Remains in Istanbul: Excavations and Surveys in the City within the Walls (1927–2021)
- Ufuk Adak – Nurçin İleri, der. Bir Cereyan Hâsıl Oldu: Osmanlı’dan Cumhuriyet’e İstanbul’da Elektrikli Yaşam
- Diğdem Angın – Müjde Dila Gümüş, II. Meşrutiyet’in Saray Mimarı M. Vedad [Tek] Bey
- Dimitra Sikalidou – Esra Kudde, Nicholas Melvani, and Tarkan Okçuoğlu, Stoudios Monastery in Istanbul: History, Architecture and Art
- Flavia Vanni – Silvia Pedone, Bisanzio a colori: La policromia nella scultura bizantina
- Semra Horuz – Deniz Türker, The Accidental Palace: The Making of Yıldız in Nineteenth-Century Istanbul
- Selçuk Dursun – Fatma Önder Özşeker, Ormanı Planlamak: Planlama Aklının Bir Eleştirisi
- Stephanos Efthymiadis – Paul Magdalino, Roman Constantinople in Byzantine Perspective: The Memorial and Aesthetic Rediscovery of Constantine’s Beautiful City, from Late Antiquity to the Renaissance
- Beyza Topuz Demir – Grigor Boykov, Ottoman Plovdiv: Space, Architecture, and Population (14th–17th Centuries)
- Aslı Uludağ – Locating Resistance in Western Cultural Institutions – Review of RE/SISTERS: A Lens on Gender and Ecology
Featured Review
- İpek Türeli – Seeing the City Panoramically – Review of Istanbul As Far As the Eye Can See and On the Spot: Panoramic Gaze on Istanbul, a History
- F. Elif Özsoy – Istanbul Bibliography 2024
