Arter yeni sezonda kapsamlı bir KP Brehmer (Berlin 1938–Hamburg 1997) retrospektifine yer veriyor. Sanatçının pratiğinden geniş bir seçkiyi bir araya getiren ve küratörlüğünü Selen Ansen’in üstlendiği KP Brehmer: Büyük Resim başlıklı sergiye KP Brehmer: Sanat ≠ Propaganda başlıklı bir de kitap eşlik ediyor. Sanatçının üretiminde öne çıkan kavram, tema ve düşüncelere derinlemesine bir bakış sunan KP Brehmer: Sanat ≠ Propaganda kitabı, Arter’in kuruluşunun 10. yılında, Arter Yayınları’nın 50. başlığı olarak sergi paralelinde okuyucuyla buluştu.
Arter’in Neues Museum Nürnberg, Hamburger Kunsthalle ve Kunstmuseum Den Haag ile birlikte, Kulturstiftung des Bundes’ın (Almanya Federal Kültür Vakfı) mali desteğiyle gerçekleştirdiği ortak yapım projesi bağlamında yayımlanan KP Brehmer: Sanat ≠ Propaganda, Alman sanatçı KP Brehmer’in 1960’lardan 1990’lara uzanan üretimine odaklanan kapsamlı bir kaynak ortaya koyuyor. Sanat dünyasının kendine has figürlerinden biri olan “kapitalist gerçekçi” sanatçının üretiminde öne çıkan kavram, tema ve düşüncelere derinlemesine bir bakış sağlayan kitapta, Eva Kraus, Gregory H. Williams, Petra Roettig, Daniel Koep, Selen Ansen, Michael Glasmeier, Franziska Stöhr, Doreen Mende ve Kilian Fabich’in kaleme aldığı yazılar, Brehmer’in yapıtlarından seçilmiş fotoğraflarla bir arada sunuluyor. Grafik tasarımını Kühle und Mozer’in üstlendiği KP Brehmer: Sanat ≠ Propaganda kitabının Türkçe cildi, Selen Ansen’in küratörlüğünde Arter’de açılan ve ortak projenin son bölümü olan KP Brehmer: Büyük Resim sergisine eşlik etmesinin yanı sıra Arter Yayınları’nın 50. kitabı olma niteliği de taşıyor.
KP Brehmer: Sanat ≠ Propaganda başlıklı kitap, Arter Kitabevi’nden satın alınabilir veya kitabevi@arter.org.tr e-posta adresi üzerinden sipariş edilebilir.
KP BREHMER: BÜYÜK RESİM SERGİSİ ARTER’DE DEVAM EDİYOR
1960’lardan ölümüne kadar sanat dünyasının kendine has figürlerinden biri olan KP Brehmer çok yönlü yapıtlarında kapitalizm gerçeğini ve medyanın gücünü yorumlar; içinde yaşadığı zamanın toplumsal ve siyasi gerçekliklerini eleştirel, analitik, aynı zamanda deneysel ve nüktedan bir bakışla ele alır. Arter, Neues Museum Nürnberg, Hamburger Kunsthalle ve Kunstmuseum Den Haag iş birliğinde hayata geçirilen proje, KP Brehmer’in özgün konumunu ve yapıtlarının güncelliğini ortaya koyan kapsamlı bir retrospektif olma özelliği taşıyor.
Çeşitli baskı tekniklerini ustalıkla kullanan KP Brehmer, gravür, çizim ve resim gibi farklı yöntem ve araçlar yoluyla yeniden ürettiği buluntu imgeler, sloganlar ve verilerle çalışır. Brehmer’in üretiminden seçilmiş baskı, resim, film ve arşiv malzemelerini bir araya getiren Arter’deki sergi, sanatçının esin kaynaklarını ve çalışma yöntemlerini ortaya koyuyor. 1960’lardan 1980’lere kadar ürettiği farklı seriler aracılığıyla sanatçının yapıtlarındaki form, motif ve tekniklerin çeşitliliğine yer veren KP Brehmer: Büyük
Resim, aynı zamanda bu yapıtların sanat tarihindeki referanslarını ve soyut sanat, Pop Art, Fluxus ve Kapitalist Gerçekçilik gibi akımlarla yakınlıklarını açığa çıkarıyor.
KP Brehmer: Büyük Resim, sanatçının yapıtlarını ve yapıt gruplarını üretiminde öne çıkan farklı kavramlar ve motifler etrafında bir araya getiriyor. Kronolojik bir düzenden ziyade, gündelik yaşamın kayıt altına alınması, ulusal semboller ve değerler, propaganda, veri yönetimi, medya manipülasyonu ve basmakalıp temsiller, renk sembolizmi, tüketim kültürü ve sanatta soyutlama gibi temaların izini sürüyor. Serginin başlığı, kitlesel çoğaltım ve tüketim çağında bir imge üreticisi olarak sanatçının toplumsal rolünü ve politik konumunu öne çıkarmayı amaçlıyor. Bir yandan Brehmer’in görselleştirme pratiğine atıfta bulunurken, bireylerin bu süreçleri daha geniş bir açıdan görebilmeleri ve eleştirel düşünme imkânını yeniden elde edebilmeleri için mesafelenmenin gerekliliğine işaret ediyor. Brehmer’e göre bu mesafelenme, ideolojilerin sebep olduğu kolektif körlüğün de farkına varılması anlamına geliyor.
ORTAK YAPIM PROJESİ HAKKINDA
Doğumunun 80. yılı vesilesiyle, dört uluslararası sanat kurumu bir araya gelerek KP Brehmer’in kapsamlı bir retrospektif sergisini hayata geçirmek için iş birliği yaptı. KP Brehmer: Büyük Resim sergisi, Arter’in Neues Museum Nürnberg (Almanya), Hamburger Kunsthalle (Almanya) ve Kunstmuseum Den Haag (Hollanda) ile birlikte, Kulturstiftung des Bundes’ın (Almanya Federal Kültür Vakfı) mali desteğiyle gerçekleştirdiği; küratoryal çerçevesini bu kurumlar adına Eva Kraus, Petra Roettig, Daniel Koep ve Selen Ansen’in belirlediği; üç yıla yayılan bu ortak yapım projesinin son adımı olma özelliğini taşıyor.
İlk olarak 2018’de Kraus’un küratörlüğünde Kunst ≠ Propaganda (Sanat ≠ Propaganda) başlığıyla Neues Museum Nürnberg’de izleyicilerle buluşan Brehmer retrospektifi, 2019’da önce Roettig’in küratörlüğünde Korrektur der Nationalfarben (Ulusal Renklerin Tashihi) başlığıyla Hamburger Kunsthalle’de; daha sonra da Koep’ün küratörlüğünde Real Art – Fake News (Gerçek Sanat – Yalan Haber) başlığıyla Kunstmuseum Den Haag’da gerçekleştirildi. Proje çerçevesinde düzenlenen dördüncü ve son retrospektif sergi olan ve küratörlüğünü Selen Ansen’in üstlendiği KP Brehmer: Büyük Resim, 24 Ocak 2021 tarihine dek Arter’de görülebilir.
Bu ortak yapım projesi bağlamında ayrıca KP Brehmer’in üretimi üzerine kapsamlı bir kitap da yayımlandı. Almanca ve İngilizce ciltlerin ardından ortak projenin adını taşıyan KP Brehmer: Sanat ≠ Propaganda başlıklı Türkçe cilt de Arter’in kuruluşunun 10. yılında Arter Yayınları’nın 50. kitabı olarak sergi paralelinde okuyucuyla buluşuyor. Grafik tasarımını Kühle & Mozer’in gerçekleştirdiği kitap, Eva Kraus, Gregory H. Williams, Petra Roettig, Daniel Koep, Selen Ansen, Michael Glasmeier, Franziska Stöhr, Doreen Mende ve Kilian Fabich’in kaleme aldığı yazılarla ve sanatçının yapıtlarından seçilmiş fotoğraflarla KP Brehmer’in üretiminde öne çıkan kavram, tema ve düşüncelere derinlemesine bir bakış sunuyor. KP Brehmer: Sanat ≠ Propaganda, Arter Kitabevi’nden satın alınabilir veya kitabevi@arter.org.tr e-posta adresi üzerinden sipariş edilebilir.
KP BREHMER HAKKINDA
Grafik sanatları eğitiminden önce baskı teknisyeni olarak çalışan Klaus Peter Brehmer, sanat pratiğine savaş sonrası dönemde, küresel kapitalizmin doğuşuna tanıklık eden 1960’ların ilk yıllarında Batı Almanya’da başlar. Sanatçı, 1956’dan itibaren devlet tarafından yasaklanan ve hiçbir zaman üyesi olmadığı Almanya Komünist Partisi’ne (Kommunistische Partei Deutschlands, KPD) atıfla, 1967’de “KP Brehmer” mahlasını benimser. Yapıtlarında dönemin toplumsal ve siyasi bağlamıyla yakından ilişki kuran Brehmer toplumsal yaşama etki eden, eleştirel bilginin ve özgürleştirici bilincin üretimine katkı sunarak gerçekliğe müdahale eden bir sanat üretimini savunur. Kapitalist aygıtların görünmez ama yayılmacı yöntemlerini “görselleştirmenin”, diğer bir deyişle görünür kılmanın yanı sıra kapitalizmin toplumu metalaştırma biçimlerini göstermenin de yollarını araştırır. Pop Art sanatçıları ve Sigmar Polke, Wolf Vostell, Gerhard Richter, Konrad Lueg ve K. H. Hödicke gibi Kapitalist Gerçekçi çağdaşlarıyla benzer stratejiler kullanan Brehmer, kapitalist sistemin imge ve enformasyon üretimi araçlarına başvurup bu araçları altüst ederek sistemi kendi içinden eleştirir. Farklı baskı tekniklerinde ustalaşan; gravür, çizim ve resim gibi çeşitli mecralar aracılığıyla yeniden ürettiği buluntu imgeler, sloganlar ve verilerle çalışan sanatçı, kendi sanatsal yöntemini görsel ve “ideolojik kleptomani” olarak tarif eder. Galerie René Block’ta (Berlin) düzenlenen Neodada, Pop, Décollage, Kapitalistischer
Realismus (1964), documenta 5 (1972), documenta 6 (1977) ve 1974’te ICA’de (Londra) düzenlenen Art into Society – Society into Art da dahil olmak üzere pek çok sergiye katılan Brehmer, sanatın toplumsal ve siyasi sorunlarla ilişkisini irdeleyen çok sayıda solo sergi de düzenler. İlk kapsamlı retrospektif sergisi ise 1971 yılında Hamburger Kunstverein’da yer alır. 1998 yılında, sanatçının ölümünden hemen sonra, eserleri toplu olarak Museum Fridericianum’da (Kassel) René Block küratörlüğünde KP Brehmer: Alle Künstler Lügen başlığıyla sergilenir.
SELEN ANSEN HAKKINDA
1975’te İstanbul’da doğdu. Strazburg March Bloch Üniversitesi’nde Modern Edebiyat ve Sinema (yüksek lisans) eğitimi aldıktan sonra 2001 yılında Sanat Teorisi ve Pratikleri alanında doktorasını tamamladı. Başta Ecole Supérieure des Arts Décoratifs olmak üzere Fransa’da farklı sanat ve tasarım okullarında sanat teorisi ve sanat felsefesi eğitimi verdi. 2002–2008 yılları arasında teori ve pratiği buluşturmayı amaçlayan çeşitli atölye ve etkinlikler düzenledi. 2009–2015 yılları arasında İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde Felsefe ve Toplumsal Düşünce ile Karşılaştırmalı Edebiyat yüksek lisans programlarında öğretim görevlisi olarak çalıştığı dönemde edebiyatta sessizlik ve çağdaş felsefede bedensellik gibi konular üzerinde yoğunlaştı.
Akademik görevinin yanı sıra yazarlık ve küratörlük çalışmalarını da sürdüren Ansen, Arter ile ilk temasını 2011’de küratörlüğünü yaptığı Berlinde de Bruyckere (Yara, 2012) sergisi aracılığıyla kurdu. 2015’te Arter’in küratoryal ekibine katılan Ansen, Marc Quinn (Aklın Uykusu, 2014), It takes two to make an accident (HISK, Gent, Belçika), Her Düşenin Kanadı Yoktur (2015), Kelimeler Pek Gereksiz (2019–2020), Céleste Boursier-Mougenot (offroad v.2, 2019), Cevdet Erek (Bergama Stereotip, 2019–2020) ve KP Brehmer (Büyük Resim, 2020–2021) sergilerinin küratörlüğünü yaptı; çeşitli uluslararası yayınlara yazılarıyla katkıda bulundu. Ansen, Arter’in Dolapdere’deki yeni binasında hayata geçirdiği Performans Programı’nın da küratörlüğünü üstlendi.
Bilgi için: arter.org.tr
Adres: Irmak Cad. No: 13 Dolapdere Beyoğlu 34435 İstanbul
Tel: 0212 708 58 00