Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi (ANAMED), Filistin topraklarının tarihsel, politik ve kültürel bağlamda nasıl gözlendiğini ele alan “Kuşbakışı Filistin” sergisine ev sahipliği yapıyor. Hem somut hem soyut anlamda havadan bir bakışın sonuçlarını gözler önüne seren sergi, ilk olarak, Eylül 2021–Ocak 2022 tarihleri arasında Ramallah’taki A.M. Qattan Vakfı’nda ziyarete açılmıştı. Serginin İstanbul’a getirilen güncellenmiş hâlinde, Ortadoğu’daki şiddet, savaş teknolojilerindeki yükseliş ve Gazze’de devam eden yıkım da ele alınıyor. Arşiv belgeleri, fotoğraf albümleri, haritalar, mektuplar, videolar ve sanat işlerinden oluşan seçki, havadan bakışın gözetim aracı olarak nasıl kullanıldığını ve bunun Filistin tarihine nasıl yön verdiğini inceliyor. Yazid Anani, Zeinab Azarbadegan, Zeynep Çelik ve Salim Tamari’nin küratörlüğünü, Asma’ Al-Mozayen’in asistan küratörlüğünü üstlendiği sergi, 25 Ocak 2026’ya dek ANAMED’de ziyaret edilebilecek.
Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi (ANAMED), Filistin coğrafyasına geçmişten günümüze süregelen havadan bakışın eleştirel bir açıdan incelendiği yeni bir sergiye ev sahipliği yapıyor. 19 Mart 2025 tarihinde ANAMED’de ziyaretçileriyle buluşan “Kuşbakışı Filistin” adlı sergi, 25 Ocak 2026 tarihine kadar görülebilecek. Serginin küratörlüğünü Yazid Anani, Zeinab Azarbadegan, Zeynep Çelik ve Salim Tamari; asistan küratörlüğünü ise Asma’ Al-Mozayen üstleniyor. Sergi, arşiv belgeleri, fotoğraf albümleri, kitaplar, mektuplar, videolar ve sanat işlerinden oluşan bir seçki ile Filistin’in tarihsel ve çağdaş görünümünü inceliyor.
Sergide yer alan işler Filistin hakkındaki egemen anlatıya meydan okuyarak alternatif perspektifler sunuyor. Sergi, ilk olarak, Eylül 2021–Ocak 2022 tarihleri arasında Ramallah’taki A.M. Qattan Vakfı’nda ziyarete açılmıştı. Ramallah’taki özgün tasarım diline sadık kalınarak İstanbul’a getirilen serginin güncellenmiş hâlinde, Ortadoğu’daki şiddet, savaş teknolojilerindeki yükseliş ve Gazze’de devam eden yıkım da ele alınıyor. ANAMED’de yeniden ele alındığı şekliyle sergi, son dönemdeki savaşı göz önünde bulundurarak tarihsel süreci tekrar inceliyor.
Sergi küratörlerin tanımladığı altı ana tematik bölüm aracılığıyla gökyüzünden yeryüzüne uzanarak sömürgeci bakış açısı ile yerel direniş arasındaki mücadeleyi gözler önüne seriyor.
Serginin tematik bölümlerinde neler var?
Gökyüzü Casusları – Birinci Dünya Savaşı’ndan günümüze hava fotoğrafçılığının bir gözetim ve denetim aracı olarak nasıl kullanıldığı inceleniyor.
Mit ve Düzen – Askeri propagandaların, Filistin bölgesini “boş” ve “sömürgeleştirilmeye hazır” bir alan olarak nasıl sunduğu ele alınıyor.
Kudüs’ün Temsili – Kudüs’ün tarihi ve kutsal mekânlarının minyatürlerden modern haritalara kadar nasıl temsil edildiği araştırılıyor.
Hafıza Limanları – Filistin’in demiryolları, limanları, havaalanları ve karayollarıyla Osmanlı döneminden bugüne uzanan ulaşım tarihine bakılıyor.
Seyahatler ve Arzular – Osmanlı bürokratları ve yazarları, Avrupalı gezginler, sömürge yetkilileri ve araştırmacıların Filistin’e bakışları incelenerek sömürgeci yerleşim politikaları, arkeoloji ve turizm tarihi ele alınıyor.
Coğrafi Görünüm ve İktidar – Filistin’in doğal ve kentsel dokusunun siyasi, ekonomik ve askeri amaçlarla nasıl şekillendirildiği anlatılarak, yerleşimler, tarım projeleri ve çevresel dönüşümler üzerinden İsrail devletinin hegemonya inşası ve yerel halkın direniş örnekleri belgeleniyor.
Sergide Yer Alan Sanatçılar: Amer Shomali, Andrew Yip, Dia’ Azzeh, Fares Shomali, Forensic Architecture, Gian Spina, Jack Persekian, Kamal Jaafari, Lumière Kardeşler, Mahmoud Alhaj, Mohanad Yaqubi, Nida Sinnokrot, Raed Helou, Riwaq–Centre for Architectural Conservation, Sophie Halabi, Zeina Zarour.
Sergi Bilgileri
ANAMED Galerisi
Adres: İstiklal Cad. No: 181, Merkez Han, 34433 Beyoğlu, İstanbul
Ziyaret Saatleri
Salı – Pazar: 10.00–19.00
Pazartesi: Kapalı
İletişim: +90 212 393 60 00
*Giriş Ücretsizdir.
Küratörler Hakkında
Yazid Anani, Ramallah merkezli bağımsız bir küratördür. 2016–2024 yılları arasında Ramallah’taki A.M. Qattan Vakfı’nda Kamu Programları Direktörü ve Baş Küratör olarak görev yapmıştır. 2007–2016 yılları arasında Birzeit Üniversitesi Mimarlık Bölümü ve Kentsel Planlama ve Peyzaj Yüksek Lisans Programı’nda görev yapmıştır. 2010–2012 yılları arasında Uluslararası Sanat Akademisi Filistin’in Akademik Konseyi Başkanlığını yapmış ve 2009–2015 yılları arasında bu kurumda ders vermiştir. Çok sayıda serginin küratörlüğünü üstlenmiş, çeşitli yayınlara katkıda bulunmuş ve birçok akademik sunum gerçekleştirmiştir.
Zeinab Azarbadegan, Oxford Ün Oxford Üniversitesi Asya ve Ortadoğu Çalışmaları Fakültesi’nde British Academy doktora sonrası araştırma bursiyeridir. “Bloodless Battles: Contested Sovereignty between the Ottomans, the Qajars, and the British in Ottoman Iraq (1831–1908)” adlı doktora tezi, Columbia Üniversitesi Tarih Bölümü tarafından 1800’den itibaren en iyi siyasi tarih tezi olarak 2022’de Howard and Natalie Shawn Ödülü’ne layık görülmüştür. Çalışmaları Philological Encounters, Journal of Ottoman and Turkish Studies Association ve Jerusalem Quarterly gibi akademik dergilerde yayımlanmış, ayrıca Russian-Arab Worlds: A Documentary History adlı derleme kitapta yer almıştır.
Zeynep Çelik, Columbia Üniversitesi’ne bağlı, mimarlık, kent ve görsel kültür üzerine çalışan bir tarihçidir. Akademik çalışmaları, geç Osmanlı İmparatorluğu ve Kuzey Afrika’daki Fransız sömürgelerine odaklanmaktadır. En yeni kitabı Europe Knows Nothing about the Orient: A Critical Discourse from the East, 1872–1932 (2021) adlı eserdir. Çelik, Guggenheim Bursu, American Council of Learned Societies Bursu, National Endowment for the Humanities Bursu, Boğaziçi Üniversitesi Fahri Doktora unvanı, Vehbi Koç Ödülü, Sarton Madalyası (Gent Üniversitesi), Giorgio Della Vida Ödülü (UCLA) ve Tamayouz Ödülü gibi prestijli ödüllerin sahibidir.
Salim Tamari, Institute for Palestine Studies kıdemli araştırmacısı ve Institute of Jerusalem Studies eski direktörü ve Jerusalem Quarterly dergisinin eski editörüdür. Birzeit Üniversitesi’nde sosyoloji alanında emekli profesör olup, kentsel kültür, siyasal sosyoloji, biyografi ve Doğu Akdeniz’in sosyal tarihi üzerine birçok eser kaleme almıştır. En son yayınları arasında Camera Palestina: Photography and the Silenced History of Palestine (2022) ve The Great War and the Remaking of Palestine (2020) bulunmaktadır.
